نقش توان خودپالایی رودخانه‌‌‌ها در تعیین حدود مجاز پارامترهای کیفی پساب‌ها

یکی از مهمترین راه‌های جلوگیری از آلودگی منابع آب‌های سطحی تدوین قوانین و استانداردهای تخلیه پساب به این منابع می‌باشد. این استانداردها باید به‌گونه‌‌ای باشند که علاوه بر حفظ شرایط کیفی مناسب رودخانه، از لحاظ اقتصادی و فنی نیز قابل اجرا باشند. در استاندارد بسیاری از کشورها از جمله ایران به توان خودپالایی رودخانه‌ها برای تعیین استاندارد تخلیه آلاینده‌ها، به‌خصوص آلاینده‌های تجزیه پذیر توجهی نشده است. هدف این مقاله نشان دادن این نکته است که تعیین یک استاندارد یکسان برای تخلیه پساب به همه رودخانه‌ها مناسب نیست و شرایط هیدرولیکی و محیطی هر رودخانه باید در نظر گرفته شود، به همین جهت در این مقاله با بکارگیری مدل QUAL2kwشبیه سازی دو سناریو روی رودخانه قشلاق کردستان صورت پذیرفت. در سناریوی اول غلظت پارامترهای اکسیژن محلول در آب (DO) و اکسیژن خواهی بیوشیمیایی (BOD) تخلیه شده به رودخانه به ترتیب   2 و30 میلی‌گرم بر لیتر  بر اساس حدود مجاز استاندارد فعلی تخلیه پساب به آب‌های سطحی ایران شبیه‌سازی شد و در سناریوی دوم بر اساس توان خودپالایی رودخانه و منابع آلاینده موجود به‌شرط حفظ شرایط کیفی مناسب رودخانه (اکسیژن محلول در آب حداقل برابر 5 میلی‌گرم بر لیتر) حد مجاز 50 میلی‌گرم بر لیتر برای پارامترBOD جهت تخلیه به رودخانه‌ی مورد مطالعه در نظر گرفته شد. مقایسه اقتصادی این دو سناریو و برتری سناریوی دوم با اختلاف هزینه اقتصادی ده میلیارد ریالی نشان داد که می‌توان با استفاده بهینه از توان خودپالایی هر رودخانه استانداردی تعیین کرد که توجیه اقتصادی مناسبی هم برای تخلیه کنندگان داشته باشد.